سفید مرگ در راه است

نوشتاری پیرامون ازدیاد ازدواج های سفید در ایران

محمد ایرانی؛

دانشجوی کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه شاهد

کارشاسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه صداو سیما

 

صفرم. به جرگه ی کشورهای مدرن بپیوندیم

     وقتی پتروس فداکار انگشتش را داخل سوراخ سد کرد، خیلی از مردم در خانه های نرم و گرم به خواب خرگوشی رفته بودند. اصلا کسی فکرش را هم نمی کرد سوراخی در سد شکل گرفته است. شاید آنقدر سوراخ های دیگر در زندگی مردم وجود داشت که اصلا به آن سوراخ فکر نمی کردند. اما اگر آن شب انگشت پسرک نبود، صبح فردا تمام سوراخ ها فراموش می شدند. یعنی همه مجبور بودند به آوارگی و بی خانمانی بعد از سیل فکر کنند. مجبور بودند!

     مسائل اجتماعی هم مثل همان سوراخ سد است. اوایلش زیاد مهم نیست. بعضی ها اصلا به آن توجه نمی کنند. خیلی ها آنقدر مشکلات دیگر پیش رویشان است که وقت فکر کردن به این چیزهای پیش پا افتاده را ندارند! عده ای هم استغفرالله بلندی می گویند و چشم هایشان را می بندند تا به گناه نیفتند. سنت طلب ها می گویند: عجب دور و زمانه ای شده! و تجددگراها با لبخند یادآور می شوند که: ما هم باید به جرگه ی کشورهای مدرن بپیوندید!

پاشنه ی آشیل اقتصاد کشور

تاملی درباب وابستگی های نفتی کشور

 

 

فاروق حفیظی؛

دانشجوی علوم اجتماعی دانشگاه شاهد

رشد اقتصادی 2+ درصد، تورم 5/15 درصد، درآمد سرانه هر ایرانی 14 دلار

   این آمار هایی است که هفته ی گذشته "نشریه ی اکونومیست" منتشر کرد. البته مالِ الان نیست، این چیزها را پیش بینی کرده بود برای سال 2015.

ابتدا قند در دلم آب شد، این چیز ها به ذهنم آمد: " همه چیز آرومه، من به تو دل بستم... ما چه قدر خوشبختیم ...  "

وقتی دیدم رشد اقتصادیمان بالاتر از کشورهایی چون ژاپن، روسیه، آلمان، اتریش و دانمارک پیش بینی شده، بیش از پیش داشتم خوشحال میشدم، البته با خطور چیزی به ذهنم، خوشحالی کوفتم شد.

   امروز، کودکی به خاطر سو تغذیه مُرد. مادری جلوی چشمان فرزندانش از فرطِ گرسنگی، پس از چند روز بیهوشی، آخرین نفسش را زد. برخی ملتها گرسنه اند. روزانه بیش از چند هزار نفر، فقط و فقط به خاطر گرسنگی میمیرند. کمک های بشر دوستانه که اصلا هیچ؛ عده ای، کمی آن طرف تر گندم هایشان را در دریاها و اقیانوس ها می ریزند، تا مبادا قیمت بین اللملی گندم پایین بیاید و عده ای به آن دست پیدا کنند.

نهِ دهِ هشتاد و هشت

آنچه در انقلاب اسلامی، مردم نامیده می شود!

سید ابراهیم رئوف موسوی

   به‌نظر می‌رسد «فتنه» به‌مثابه‌ موضوعی برای فهمیدن، کم‌تر مورد توجه است و سخن بیش‌تر درباره‌ی کسب و انتشار اطلاعات و یا رد و اثبات مواضع است. در خصوص فتنه‌ 88 سخن فراوان گفته شده و تحلیل‌ها و تبیین‌های سیاسی، امنیتی و گاهی جامعه‌شناختی و روان‌شناختی ارائه شده است. آن‌چه گفته شده تاحدودی روشن‌کننده است؛ اما کم‌تر معطوف به فهم فتنه بوده است؛ عموماً رد، اثبات و اتخاذ موضع بوده است که البته در جای خود ضروری است. اما اکنون به‌نظر می‌رسد وقت آن فرا رسیده باشد که فتنه 88 به‌عنوان موضوعی که می‌تواند به فهم ما کمک کند، نگریسته شود. این بار باید فتنه را به مثابه یک کتاب بخوانیم. مفروض چنین سخنی این است که مطالبی درباره‌ی فتنه مشخص نیست و ابهامات و سؤالات قابل تأمل درباره‌ی آن وجود دارد. مسلماً در این‌جا مقصودمان از نقاط ابهام این نیست که فلان اقدام را چه کسی انجام داد و فلان طرح‌ریزی را چه کسی بر عهده داشت. پس چه سؤالاتی درباره‌ی فتنه‌ی 88 نیازمند تأمل بیش‌تر است و چه پرسش‌هایی درباره‌ی آن وجود دارد که فکر کردن به آن موجب فهمی عمیق‌تر از فتنه خواهد شد؟ اساساً مگر امر نافهمیده‌ای درباره‌ی فتنه وجود دارد که ما در تلاش برای فهم آن هستیم؟

شوروی را شکستیم نه آمریکا

گفتگو با دکتر فیاض پیرامون تاثیرات جنگ هشت ساله بر انقلاب پنجاه و هفت

 امتداد: برخی زوایای جنگ را که در جملات حضرت امام(ره) متجلی شده‌اند، نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که بدون فهم درست شرایط آن موقع در عرصه داخلی و بین‌المللی و همچنین اثرات انقلاب اسلامی درست فهمیده نمی‌شوند. مثلاً امام می‌گویند: ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم یا ندای اسلام‌خواهی مردم آفریقا و اروپا و آمریکا و آسیا از جنگ هشت ساله ماست یا جنگ ما فتح فلسطین را به دنبال خواهد داشت و یا از همه اینها مهم‌تر استمرار روحیه انقلابی در پرتو جنگ تحقق یافت که شاید برای نوجوان و جوان ما خیلی قابل فهم و درک نباشد که چه ربطی بین جنگ ما و عراق و این حرف‌ها هست؟!

دکتر فیاض: عیب ما این است که هیچ وقت وقایع را در سیری که دارند، در نظر نمی‌گیریم و می‌خواهیم هر واقعه را به‌طور مستقل بررسی کنیم؛ مثلاً ببینید ادامه جنگ ما، مجبور شدن آمریکا برای حضور مستقیم و حمایت از عراق بود؛ ادامه جنگ ما شکست آمریکا را در عراق امروز را در پی داشت؛ ادامه جنگ ما پیشرفت جدی ما در تسلیحات نظامی را در پی داشت و همان‌طور قبل از آن که اگر انقلاب نمی‌شد و اصلاً جنگی پیش نمی‌آمد. چرا؟ ببینید! دنیا بر دو تا گفتمان، به قول معروف اجماع مرکب کرده بود: گفتمان چپ (سوسیالیسم) و راست (کاپیتالیسم). اینها بر تقسیم تمام جهان ‌بین خودشان توافق کرده بودند. آن زمان مثلاً عراق و سوریه و یمن و لیبی و... مال شوروی بود و قطر و عربستان و ایران و... جزء بلوک آمریکا یا بلوک غرب محسوب می‌شد. حالا یکباره در ایران انقلاب می‌شود که این به‌نحوی تحقیر استراتژیک شوروی بود؛ چرا که آنها به‌عنوان مخالف اصلی و تنها مبارز در مقابل امپریالیسم مطرح بودند و حالا یکی بلند شده بودند ضد شرق و غرب و به‌خصوص آمریکا و رقیبی هم بود که داشت میدان مبارزه را می‌گرفت و مشروعیتی که به شوروی قدرت می‌بخشید، داشت از دستش می‌رفت. شاید حمله شوروی به افغانستان هم به همین دلیل بود؛ چون آنجا را همزبان و همدین با ما و سنتی می‌دیدند و اینها عوامل تأثیرگذاری بیشتر انقلاب ایران بر افغانستان بود. اینجا بود که شوروی واقعاً وحشت کرد و به آنجا حمله کرد تا جلوی این تأثیرپذیری را بگیرد؛ چرا که اگر افغانستان فتح می‌شد، ما تا نزدیکی چین هم می‌رفتیم و پاکستان و هند هم متأثر می‌شدند. از این طرف هم صدام که جزء بلوک شوروی بود، با پشتوانه او به ما حمله کرد و اول جنگ، موشک‌های اسکاد بود که بر سر مردم شهرهای ما ریخته می‌شد. البته تأیید آمریکا را هم گرفته بودند، ولی در ابتدا شوروی به طور جدی حمایت تسلیحاتی و نظامی کرد. پس قضیه اصلی این بود که رهبری مبارزات ضد امپریالیستی و ضد سرمایه‌داری، از دست شوروی خارج شد و ما علمدار آن شدیم و دیدید که ما بیشتر گفتیم مرگ بر آمریکا و بعد گفتیم مرگ بر شوروی! و امام هم با اینکه کفر و بی‌دینی شوروی مشخص بود، به آمریکا لقب شیطان بزرگ را دادند؛ چرا که آمریکا نفاق داشت. ایشان به شوروی پیام صلح دادند و او را به دین و معنویت دعوت کردند، اما آمریکایی‌ها را راه ندادند! با این تفاسیر، جنگ شروع شد و دیدیم که اینها عین شوروی‌ها با ما جنگیدند، بی‌رحمی‌ها و کشتارهایشان انسان را یاد ارتش سرخ و کامبوج می‌انداخت. بدن‌ها را پاره پاره می‌کردند، به تانک‌ها وصل می‌کردند، آتش می‌زدند و تکه‌تکه می‌کردند!

زندگی مطالعه محور، ترمزی نیست

نگاهی به وضعیت علم دربین دانشجویان

ابوالحسن صفرپور
فارغ التحصیل کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه شاهد

   یادم می آید یکی از اساتیدم تعریف می کرد برای اینکه اجازه ی حضور در کلاس های درس یکی از اساتید جامعه شناسی پیدا کند مجبور شده در حدود 70 جلد کتاب به پیشنهاد همان استاد پیش مطالعه کند و بعد از چندین ماه توانسته تازه به عنوان یک دانشجوی عادی در کلاس های درس شرکت کند.

   از طرفی بسیار به یاد دارم که در دانشگاه محل تحصیلم استاد بعد از ورود به کلاس تازه می پرسد اینجا کلاس چه درسی است؟ یعنی کشک! هم دانشجو هم استاد. چون کلاس درس و تمام دانشجوها ارزش چک کردن برنامه ی کلاسی هم برای استاد نداشته اند. بسیار پیش می آید که استادی چندین سال از روی یک جزوه کهنه و گاها پاره تدریس می کند و حتی زحمت یک کپی جدید گرفتن را به خودش نمی دهد دیگر چه برسد به مطالعه ی کتب جدید و به روز. یعنی الفتاحه!

یادداشتی در تبیین ابعاد گفتگوی پارسانیا و آشنا

ساینس دین خود را دارد و پسوند اسلامی نمی پذیرد

محسن دنیوی؛ دانشجوی دکترای فلسفه علم

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

اشاره:

برنامه «دیروز، امروز، فردا» در 27 آذرماه سالروز شهادت دکتر مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه با حضور حجت‌الاسلام حمید پارسانیا؛ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و حسام‌الدین آشنا؛ مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور به موضوع وحدت این دو نهاد پرداخت. با توجه به اهمیت مطالب مطرح گردیده در این گفتگو پیرامون نقش علوم انسانی در ریشه یابی بسیاری از ناهنجاری ها و منازعات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، پایگاه علمی تحلیلی گذار در نوشتار زیر، ابعاد بیشتری از این موضوع را مورد تبیین قرار داده است.

   دکتر حسین عظیمی معقتد بود که ما در ایران فقط و فقط یک دسته بندی واقعی برای تفکیک افراد و جریانهای فکری-سیاسی داریم و آن هم معتقدین به ساینس(علم در معنای مدرن آن:Science ) و مخالفین ساینس است و باقی دسته بندی ­های چپ و راست و اصولگرا و اصلاح طلب را باید ذیل این دسته بندی مهم یعنی موافقین و مخالفین سانیس جای داد.

   اشاره به جمله صریح مرحوم عظیمی برای ورود به ماجرای گفتگوی پنج شنبه شب گذشته(27 آذرماه 1393) بود که در برنامه دیروز، امروز، فردا انجام شد و دکتر حسام الدین آشنا(مشاور فرهنگی ریاست محترم جمهور) و حجت الاسلام المسلمین پارسانیا(عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی) به بحث در رابطه با وحدت حوزه و دانشگاه پرداختند.

    فارغ از تمام جملات رد و بدل شده میان دکتر آشنا و حجت الاسلام و المسلمین پارسانیا، یک جمله از آقای آشنا و یک جمله از سوی آقای پارسانیا مهم تر از دیگر جملات به نظر نگارنده می رسد که قصد این یادداشت نیز پرداختن به همان دو جمله مهم است.

مناظره آشنا و پارسانیا با موضوع وحدت حوزه و دانشگاه

آشنا: علوم انسانی در دانشگاه، قیمی به نام حوزه نمی خواهد
پارسانیا: حوزه در دانشکده معقول و منقول نمی گنجد 

 اشاره:

برنامه «دیروز، امروز، فردا» در 27 آذرماه، سالروز شهادت دکتر مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه با حضور حجت‌الاسلام حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور به موضوع وحدت پرداخت.

 

 حجت الاسلام پارسانیا در ابتدا در پاسخ به این سوال که آیا در راستای وحدت حوزه و دانشگاه درست عمل کرده‌ایم گفت: ما 35 سال عمل کردیم. از اول انقلاب بحث وحدت حوزه و دانشگاه بحثی جدی بوده است. فعالیت‌هایی انجام شده است اما نمی توان گفت چقدر کار درست و چقدر کار غلط  انجام شده  است ولی وضعیت ما نسبت به 35 سال پیش بسیار متفاوت است. باید دید ما این مسئله را هدایت کردیم یا این مسئله سراغ ما آمده است.

 آشنا: در واژه گزینی رویکردهای نظری داخلت تام دارد. وقتی از اتحاد یا وحدت یا پیوند حوزه و دانشگاه صحبت می کنیم هرکدام به تلاش‌های ویژه ای اشاره دارد. باید دید تماس این دو نظام اموزشی و پژوهشی را چگونه تعریف کردیم. گاهی این دو نظام وحدت باید داشته باشند و گاهی پیوند. به نظرم وحدت این دو موفقیت چندانی نداشته اما پیوند و اتحاد موفقیت‌های قابل توجهی داشته است.